ADD Gençlik Kurulu : Çağdaşlaşmanın Kanunları 3 Mart

Atatürkçü Düşünce Derneği Gençlik Kurulu Devrim Yasalarının 94. Yılında halifeliğin kaldırılması, eğitim ve öğretimde birliğin sağlanması ve şeriye ve evkaf vekaletinin kaldırılması ile ilgili yazılı bir basın açıklaması yaptı.

Mustafa Kemal Atatürk’ün önderliğinde kurulan Türkiye Cumhuriyetinin en önemli devrimlerinden biri 3 Mart 1924’de kabul edilmiştir. Bu devrimi kısaca anlatmak gerekirse halifelik kaldırılmış Şeriye ve Evkaf Bakanlığı kaldırılmış tevhid-i tedrisat kanunları (öğretim birliği yasası ) kabul edilmiştir yani Cumhuriyetimizin Laik, ulusal ve muhasır medeniyetler safhasına çıkmasının temelleri atılmıştır. 

1 Kasım 1922’de Saltanat kaldırıldıktan ve 29 Ekim 1923’de Cumhuriyet ilan edildikten sonra Osmanlı Devleti’nden geriye sadece ‘Hilafet Kurumu’ kalmıştı. Osmanlı döneminde hilafet babadan oğula kalıyor ve halk üzerinde bir baskı işlevi görüyordu. İslam dünyasında ise önemsizdi. Gerçekte halifeliğin Kuran’da yeri yoktu ve dinsel bir makam olması söz konusu değildi. Çünkü İslam dininde allah ile kul arasında bir aracı bulunamazdı. Bu kurum, Cumhuriyet döneminde devrim karşıtları ve saltanat yandaşlarının sığınabileceği bir merkez oluşturacak, çağdaş devlet anlayışıyla çelişecekti. Çıkarılan yasayla halifenin görevine son verildi ve hilafet makamı kaldırıldı. Halife ve Osmanlı saltanatı kökeninden gelen tüm kişilerin ülke içinde oturması yasaklandı. Bu kişiler Türk vatandaşlığından çıkarılarak ülke dışına gönderildi.

Hilafetin kaldırılmasıyla devlet yönetimindeki karışıklık olasılığı ortadan kalktı. Uluslaşma ve laik devlet yolunda yapılacak önemli devrimlerin önü açıldı ve artık devlet yönetiminde sadece TBMM söz sahibi olacaktı

O gün kabul edilen diğer iki devrim yasası:

Tevhid-i Tedrisat (eğitimde birlik) yasası kabul edildi.

Şeriye ve Evkaf Bakanlığı kaldırıldı, modern hukukun önü açıldı.

Mahalle mektepleri ve medreseler kapatıldı.

Bunların yerine akla ve bilime dayalı yeni ve çağdaş bir eğitim sistemi getirildi.

Tüm okullar Milli Eğitim Bakanlığı’na devredildi.

Ayrıca ülkenin her tarafında Osmanlı tarafından açılmış olan azınlık okulları da kapatıldı.

 3 Mart 1924 sonrasında yapılan bir kaç devrim ise şöyledir

Medeni Kanun çıkarıldı, 

Çok eşlilik sona erdirildi.

Şapka kanunu çıkarılıp fes, sarık, cübbe kaldırıldı. Bu yapılırken kadınların giysilerinde ise hiçbir zorlama olmadı Harf devrimi yapıldı, Soyadı kanunu getirildi.

Saat, takvim ve bütün ölçüler modernleştirildi 

Kısacası 3 mart 1924 milli demokratik devrimin silahla kazanılan kısmından daha önemliydi milli bağımsızlığımızı korumak için alınan kararlardı ve Mustafa Kemal’de bunu çok iyi biliyordu. Eğitim, hukuk, aile düzeni ve çağdaşlık gibi devrimlerin asıl savaşımız olması kaçınılamaz bir gerçekliktir cehaletle yapılan savaşın yazılı kanunları olarak güvence altına alınmasını sağlayan 3 mart devrimlerinin yıl dönümü kutlu olsun !

Atatürkçü Düşünce Derneği

Gençlik Kurulu